Toelichting op de rubrieken
1.Horen en niet goed horen
In dit hoofdstuk wordt op eenvoudige wijze de functie en de betekenis van geluid voor de mens besproken. Na de introductie van geluid en de werking van het gehoororgaan wordt aandacht besteed aan oorzaken van slechthorendheid en de testmethoden om dit vast te stellen. Daarnaast wordt in het kort besproken hoe de beperkingen van slechthorendheid kunnen worden ondervangen.
2.Eigenschappen gehoor
Het auditieve systeem wordt in dit hoofdstuk als een geheel beschouwd, als een ‘black box’. Beschreven worden de eigenschappen van het horen en de regels die daarbij van toepassing zijn. ‘Hoe hoort men wanneer een geluid – of spraak – aangeboden wordt?’ Dit (deel)vak-gebied heet ook wel ‘psychofysica’.
3.Anatomie
De anatomie van de verschillende onderdelen van het auditieve systeem.
4.Werking van het oor
De functie en werking van de verschillende grotere onderdelen van het auditieve systeem: het middenoor, het binnenoor, de transductieprocessen in de cochlea en de verwerking van geluid in de gehoorzenuw en de hersenen. Bij de beschrijving van de werking van de verschillende onderdelen wordt gebruik gemaakt van de fysica en de fysiologie.
5.Fysica (van het geluid)
De basisbegrippen van de fysica van het geluid (akoestiek).
6.Functies perifeer en neuraal gehoor
De werking van de elementaire anatomische structuren van het auditieve systeem. Het betreft basale functies. Het betreft bijvoorbeeld de werking van zintuigcellen, het transport van de actiepotentialen in de gehoorzenuw en de informatieverwerking in de verschillende auditieve kernen in de hersenen.
7.Ziekten van het oor
Een overzicht van de verschillende vormen van slechthorendheid en doofheid, de oorzaken daarvan en de gevolgen ervan voor het functioneren.
8.Onderzoek en diagnostiek
De verschillende methoden van onderzoek bij klachten over het gehoor en verdenking van een verminderd gehoor (diagnostische tests), alsook voor het opsporen van gehoorafwijkingen (screening van het gehoor), zowel bij jonge kinderen als volwassenen.
9.Revalidatie
De verschillende mogelijkheden om de gevolgen van een gehoorverlies te ondervangen: hoortoestelaanpassing en aanvullende technische voorzieningen, trainingen, counseling. Bespreking van zowel de technische mogelijkheden als – bij kinderen – de mogelijkheden van ondersteuning in het onderwijs.
10.Fonetiek
Beschrijving van het ontstaan van het stemgeluid, van de vorming van de spraakklanken, zowel akoestisch als articulatorisch, maar ook van de samenhang tussen de verschillende spraaksegmenten en de effecten op de verstaanbaarheid.
11.Gehoor, spraak en taal
Een verminderd gehoor leidt bij jonge kinderen tot een achterstand in de ontwikkeling van spraak en taal. Daarnaast kan een spraak- en taalachterstand optreden die niet door gehoorproblemen wordt veroorzaakt, een ‘primaire’ spraak- en taalstoornis. De kenmerken van beide en de mogelijkheden van diagnosticeren worden besproken.